Nabycie spadku po jednym z rodziców to najczęstszy typ sprawy spadkowej. Zazwyczaj dzieje się tak na skutek dziedziczenia ustawowego, ale zdarza się, że rodzic pozostawia testament, w którym nie powołuje do spadku dzieci.
Dziedziczenie ustawowe po rodzicach
Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego do dziedziczenia z ustawy w pierwszej kolejności powołany są dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego dzieciom w częściach równych. Przepis ten stosuje się odpowiednio do dalszych zstępnych.
Dziedziczenie testamentowe po rodzicach
Przed śmiercią rodzic może sporządzić testament, w którym wskaże spadkobierców, mogą to być ci sami spadkobiercy, którzy dziedziczyliby z ustawy, albo inne osoby. Może tez zdarzyć się tak, że będą to spadkobiercy ustawowi ale nabędą spadek w innych częściach niż wynika to z przepisów.
Jeśli chcą Państwo dowiedzieć się więcej, zapraszam na konsultację.
Mam spadek po rodzicach i co dalej?
Bez względu na to, czy powołanie do dziedziczenia następuje z ustawy czy z testamentu trzeba przeprowadzić postępowanie przed sądem albo sporządzić notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. O tym, która drogę wybrać przeczytacie Państwo w artykule: “Jak załatwić sprawy spadkowe bez testamentu“. W innym moim wpisie przeczytacie Państwo jak złożyć taki wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
Typowa sytuacja to taka, kiedy rodzic miał mieszkanie, które wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków i mieszkanie to nabywają spadkobiercy – żona albo mąż i dzieci. W pierwszej kolejności trzeba zwrócić uwagę, że jeżeli mieszkanie było majątkiem wspólnych małżonków, to przedmiotem dziedziczenia jest tylko udział rodzica w tym majątku. Zazwyczaj jest to połowa. Zatem w skład spadku wchodzi połowa mieszkania. Druga połowa mieszkania nadal pozostaje przy żyjącym rodzicu. W konsekwencji, w typowej sytuacji żyjący rodzic i dwoje dzieci nabywają ten udział w wysokości połowy mieszkania po 1/3. Jeżeli żyjący rodzic jest sprawny i nie ma kłopotu z rodzeństwem, oraz wszyscy oni mogą jednocześnie stawić się u notariusza, najszybciej, najtaniej i najprościej jest zrobić notarialny akt poświadczenia dziedziczenia. Generalnie warto załatwiać te wszystkie sprawy na bieżąco. To znaczy w odpowiednim czasie po śmierci przeprowadzić niezbędne procedury i nie odkładać ich na bliżej nieokreślony termin. Czy wybierzemy drogę szybszą u notariusza czy będziemy musieli załatwić sprawę w sądzie to te wszystkie postępowania i tak trwają. Poza tym trzeba je poprzedzić zebraniem kompletu dokumentów, a po załatwieniu samego spadkobrania, należy pamiętać o złożeniu stosownych dokumentów do urzędu skarbowego i wydziału ksiąg wieczystych albo spółdzielni mieszkaniowej.
Nie mam spadku po rodzicach i co dalej?
Inną typową sytuacją związaną z dziedziczeniem po rodzicach, to taka sytuacja gdy rodzic sporządził testament, w którym do dziedziczenia powołał tylko małżonka, tylko jedno dziecko, albo inną osobę. W takiej sytuacji, tzn. kiedy jesteśmy dziećmi spadkodawcy co do zasady przysługiwać nam będzie zachowek. Zachowek to roszczenie pieniężne (nie prawo do udziału w spadku), które przysługuje nam przeciwko tym osobom, które zostały powołane w testamencie. Należy w tym miejscu dodać, że o ile sprawę o stwierdzenie nabycia spadku można wnieść zawsze, bo to roszczenie nie przedawnia się, o tyle sprawę o zachowek należy wnieść w terminie 5 lat od śmierci, albo od ogłoszenia testamentu. Może zatem zdarzyć się tak, że sprawa spadkowa nie była jeszcze przeprowadzona, a roszczenie o zachowek już nam się przedawni. To jeszcze jeden argument za tym, żeby ze sprawami spadkowymi nie czekać, ponieważ w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku uczestnicy mają obowiązek wyjawić posiadane testamenty, jak również samą informację czy testamenty w ogóle były sporządzane. W takim postępowaniu sąd bada również czy wcześniej w sądzie spadku ktoś nie złożył tylko testamentu. Innymi słowy z tymi spawami nie warto czekać. W razie potrzeby zawsze warto poradzić się adwokata – zapraszam do kontaktu.
Masz pytania?
Napisz do mnie